Laten we beginnen met de overeenkomst tussen deze twee mooie vormen van relatietherapie. Beide vormen van therapie zijn gebaseerd op een gedegen wetenschappelijke theorie. Daarnaast is er naar beide vormen van relatietherapie veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. Daaruit blijkt dat dat zowel IBCT- als EFT-relatietherapie zorgen voor positieve veranderingen in de relatie: stellen gaan beter gaan communiceren en worden tevredener over hun relatie. Wie beide vormen van therapie kent zal ook zien dat er een aantal technieken zijn waarin EFT en IBCT op elkaar lijken.
Verschillen
- Onderliggende uitgangspunten. EFT is gebaseerd op de gehechtheidstheorie die stelt dat elk mens behoefte heeft aan geborgenheid en verbondenheid met anderen. In die ontwikkeling naar geborgenheid en verbondenheid kan, door allerlei redenen, van alles misgaan waardoor mensen zich niet goed meer willen of durven hechten aan hun partner. EFT ziet hechtingsproblemen dan ook als het onderliggende probleem in relatietherapie waaraan moet worden gewerkt. IBCT is daarentegen gestoeld op de zelf-differentiatietheorie en de tweede en derde generatie cognitieve gedragstherapie (die weer gestoeld is op de leertheorie). IBCT ziet de bron van relatieproblemen in partners onvermogen om om te gaan met onderlinge verschillen. Verschillen kunnen daarbij te maken hebben verschillen in persoonlijkheid, opvoeding achtergrond behoeften, wensen, hechting, etc. In IBCT leren mensen deze verschillen en andere zaken aan hun partner die ze niet kunnen veranderen accepteren of tolereren. Of ze trekken daar conclusies uit als ze dat niet kunnen. Daarnaast leren ze beter communiceren. Overigens blijkt wel uit onderzoek dat IBCT ook iets verandert aan de manier van hechten van partners. Deze is, na therapie, duidelijk in positieve zin veranderd. Het is alleen geen expliciet doel van IBCT, behalve als de hulpvraag in die termen zou luiden.
- Rol van de therapeut. In EFT vormt de therapeut een belangrijke hechtingsfiguur die partners helpt zich veiliger aan elkaar te hechten. In IBCT is dat niet het geval. In IBCT is de therapeut rolmodel en coach, maar geen hechtingsfiguur.
- Belang van thuis oefenen. Belangrijke consequentie van het gedachtengoed van EFT is dat het opdoen van nieuwe inzichten en het aanleren van ander gedrag primair plaatsvindt in de sessies zelf. Alhoewel veel EFT therapeuten wel oefenopdrachten meegeven voor thuis, is dat niet wat EFT voorschrijft. Dit legt een bepaalde druk bij de therapeut: het moet immers in de sessie gebeuren. IBCT gaat er juist van uit dat het grootste deel van het werk thuis moet gebeuren. Nieuwe vaardigheden en inzichten beklijven alleen als je ze herhaalt en oefent (leertheorie), als je merkt dat ze voordelen hebben en ze eigen worden. In de sessie wordt gewerkt aan nieuwe inzichten en vaardigheden maar die moeten, zoals gezegd, thuis verder worden uitgediept, herhaald en verbeterd.
- Ervaren complexiteit. Wat we van cursisten horen die ook een cursus EFT hebben gevolgd of ermee werken is dat ze IBCT als laagdrempeliger ervaren. Ze geven aan het fijn te vinden dat bij IBCT de technieken relatief eenvoudig aan te leren zijn en dat de oefeningen voor cliënten veel houvast bieden. Zeker voor beginnend therapeuten is de laagdrempeligheid van IBCT prettig. Het IBCT protocol en het werkboek voor cliënten geven richting aan de therapie, een mogelijke invulling aan de sessies en oefeningen voor thuis die helder en goed zijn uitgewerkt. Dat maakt het leven van de (beginnend) relatietherapeut wat gemakkelijker.
Welke ‘smaak’ past bij je?
Bij de IBT-Academie zien we IBCT en EFT niet als concurrerende therapieën. Beide methoden geven eenvoudigweg een andere invalshoek op het verbeteren van relaties, met elk hun eigen gedachtengoed, technieken en werkzame ingrediënten. Wat we belangrijk vinden in elke vorm van (relatie)therapie is dat deze evidence-based is en wordt gesteund door wetenschappelijk onderzoek. We willen elke relatietherapeut en elk stel dat hulp zoekt vooral stimuleren om te kijken welke ‘smaak’ (IBCT dan wel EFT) het beste bij hem of haar past.